ਰਾਏਪੁਰ (ਰਾਘਵ) : ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨਿਊ ਰਾਏਪੁਰ 'ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ AI ਸਪੈਸ਼ਲ ਇਕਨਾਮਿਕ ਜ਼ੋਨ (SEZ) ਬਣਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖੇਤਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਅਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਡੇਟਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਲਈ ਹੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਸਰਵਰ ਹੋਣਗੇ, ਜੋ ਏਆਈ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣਗੇ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇੱਥੋਂ ਆਪਣਾ ਡਿਜੀਟਲ ਕੰਮ ਕਰਨਗੀਆਂ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ SEZ ਨੂੰ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਛੋਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਖੇਤਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ AI 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਿਊ ਰਾਏਪੁਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਅਗਲਾ ਡਿਜੀਟਲ ਅਤੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਹੱਬ ਬਣਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਲੀਡਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ 'ਚ ਵੱਡੀ ਛਲਾਂਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ AI-ਅਧਾਰਤ ਰੈਕਬੈਂਕ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ SEZ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਨਿਊ ਰਾਏਪੁਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਪਿਊਟਰ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਅਤੇ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਰੈਕਬੈਂਕ ਡੇਟਾ ਸੈਂਟਰ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ₹ 1000 ਕਰੋੜ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ SEZ ਲਗਭਗ 6 ਏਕੜ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਲੈਸ 1.5 ਲੱਖ ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਦਾ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ, 80 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸਮਰੱਥਾ ਵਾਲੇ 4 ਉੱਚ-ਘਣਤਾ ਵਾਲੇ ਡੇਟਾ ਸੈਂਟਰਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਨੈਟਵਰਕ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਨਵੀਂ ਸਥਿਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਸ਼ਨੂੰਦੇਵ ਸਾਈਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੀ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਅਤੇ ਰਾਜ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਪਛਾਣ ਲਿਆਏਗਾ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਵਿਜ਼ਨ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਏਗੀ।

ਰੈਕਬੈਂਕ ਦੇ ਸੀਈਓ ਨਰਿੰਦਰ ਸੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੇਟਾ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਆਈਟੀ ਇੰਜਨੀਅਰ, ਡੇਟਾ ਸਪੈਸ਼ਲਿਸਟ, ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਨੈੱਟਵਰਕ ਮੈਨੇਜਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਅਸਾਮੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਕੰਪਨੀ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਆਈ.ਟੀ.ਆਈ., ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਚਲਾਏਗਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ AI ਸਿਰਫ਼ ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸੋਚ, ਸਿੱਖਿਆ, ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਖੇਤੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੀ ਤੈਅ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਏਪੁਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਇਹ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਬਿਲਕੁਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਗੂਗਲ, ​​ਓਪਨਏਆਈ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫਟ ਅਤੇ ਮੈਟਾ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਏਆਈ ਸੇਵਾਵਾਂ ਇੱਥੇ ਚੱਲਣਗੀਆਂ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਭਾਰਤ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਖਪਤਕਾਰ ਬਣੇਗਾ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਉਤਪਾਦਕ ਅਤੇ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਵੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇਸ ਪੂਰੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਤਕਨੀਕੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਪਿੰਡਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇਗਾ। ਹੁਣ ਕਾਂਕੇਰ, ਸੁਕਮਾ, ਬਿਲਾਸਪੁਰ ਜਾਂ ਦਾਂਤੇਵਾੜਾ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵੀ ਰਾਏਪੁਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਗਲੋਬਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਵਿਦੇਸ਼। ਇਹ ਡਾਟਾ ਸੈਂਟਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗ੍ਰੀਨ ਬਿਲਡਿੰਗ ਸਰਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸੂਰਜੀ ਊਰਜਾ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ।