
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਨੇਹਾ): ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੱਲਬਾਤ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਈਰਾਨ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਬਣਾ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹੋਏ ਚੁੱਪਚਾਪ ਕਈ ਧਮਾਕੇ ਕੀਤੇ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਲਈ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵੀ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਈਰਾਨ ਬੰਬ ਜਾਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਚੁੱਪ-ਚਾਪ ਆਪਣਾ ਮਿਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ ਦਰਸ਼ਕ ਬਣੇ ਰਹੇ। ਇਹ ਪ੍ਰੀਖਣ ਈਰਾਨ ਦੁਆਰਾ ਚਾਰ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਥਾਨਾਂ - ਮਾਰੀਵਾਨ, ਲੈਵਿਸਨ-ਸ਼ਿਆਨ, ਵਾਰਾਮਿਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੁਜ਼-ਅਬਾਦ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
IAEA ਟੀਮ ਨੇ ਅਗਸਤ 2020 ਵਿੱਚ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਸਾਈਟਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਪਰ ਵਿਸਫੋਟਕ ਸਾਈਟ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਬੰਕਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ ਜਿੱਥੋਂ ਸਭ ਕੁਝ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਬੰਕਰ ਨੂੰ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਹਿਰਾਨ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਸ ਕੋਲ 10 ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੱਗਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਈਰਾਨ ਦਾ ਇਸਲਾਮੀ ਗਣਰਾਜ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹਨ। IAEA ਦੇ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਹੁਣ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮਾਹੌਲ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ।
IAEA ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪਾਇਆ ਕਿ ਈਰਾਨ ਨੇ ਇੱਕ ਠੰਡਾ ਟੈਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮੱਗਰੀ, ਕੁਦਰਤੀ ਜਾਂ ਖਤਮ ਹੋਇਆ ਯੂਰੇਨੀਅਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ 20 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਈਰਾਨ ਨੇ 15 ਫਰਵਰੀ-3 ਜੁਲਾਈ 2003 ਨੂੰ ਦੋ ਇਮਪਲੋਜ਼ਨ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ। ਇਹ ਉਹੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦੇ ਕੋਰ ਨੂੰ ਉਡਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।