
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਨੇਹਾ): ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਵਿਅੰਗ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਲੈਮਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਕਾਰਟੂਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਿਵਾਦ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਰਟੂਨ ਵਿੱਚ ਪੈਗੰਬਰ ਮੂਸਾ ਅਤੇ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਵਰਗੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਭੜਕ ਗਈਆਂ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਵਿੱਚ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ।
ਲੈਮਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ 26 ਜੂਨ ਦੇ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਸ ਕਾਰਟੂਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੈਗੰਬਰ ਮੂਸਾ ਅਤੇ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਟੂਨ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇੱਕ ਸੜਦਾ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰਟੂਨ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਕਾਲਪਨਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਮੁਹੰਮਦ" ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। "ਇਸਲਾਮਿਕ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ 20 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮੁਹੰਮਦ ਨਾਮ ਦੇ ਹਨ," ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਟੁੰਕੇ ਅਕਗੁਨ ਨੇ ਟੈਲੀਫੋਨ 'ਤੇ ਏਐਫਪੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ। ਇਸ ਕਾਰਟੂਨ ਦਾ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।" ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਾਰਟੂਨ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਤੁਰਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਰੋਸ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਲੀ ਯੇਰਲੀਕਾਇਆ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ X 'ਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟ ਦੋਗਨ ਪਹਿਲੇਵਾਨਾ ਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੁਆਰਾ ਹੱਥਕੜੀ ਲਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਇਮਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਯੇਰਲੀਕਾਇਆ ਨੇ ਕਾਰਟੂਨਾਂ ਨੂੰ "ਘਿਣਾਉਣੇ" ਅਤੇ "ਸਾਡੇ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਇੱਕ ਘਿਣਾਉਣੀ ਤਸਵੀਰ" ਦੱਸਿਆ, "ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਡੇ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕਾਰਟੂਨ ਬਣਾ ਕੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।"
ਨਿਆਂ ਮੰਤਰੀ ਯਿਲਮਾਜ਼ ਟੁੰਕ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵਕੀਲ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਦੰਡ ਸੰਹਿਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ 216 ਦੇ ਤਹਿਤ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ "ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ" ਅਤੇ "ਨਫ਼ਰਤ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਭੜਕਾਉਣ" ਨੂੰ ਅਪਰਾਧ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਛੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟ ਦੋਗਨ ਪਹਿਲੇਵ, ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸੰਪਾਦਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਕਾਰਟੂਨ ਦੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਵਿੱਚ ਲੈਮਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਦਰਜਨਾਂ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੁਝ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਪੱਥਰਾਂ ਅਤੇ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਖਿੜਕੀਆਂ ਤੋੜ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਰਬੜ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਭੀੜ ਨੂੰ ਖਿੰਡਾ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਬਾਰ 'ਤੇ ਵੀ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਲੇਮਨ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਕਸਰ ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਲੈਮਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਰਟੂਨ ਨੂੰ ਗਲਤ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕਾਰਟੂਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਧਾਰਮਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਦੁੱਖ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ।
ਇਹ ਘਟਨਾ 2015 ਦੇ ਚਾਰਲੀ ਹੇਬਦੋ ਹਮਲੇ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀਆਂ ਨੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਵਿਅੰਗ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਦਫਤਰਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟਾਂ ਸਮੇਤ 12 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੈਗੰਬਰ ਮੁਹੰਮਦ ਦੇ ਕਾਰਟੂਨ ਵੀ ਸਨ। ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ 2012 ਵਿੱਚ ਪੇਂਗੂਏਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 2011 ਵਿੱਚ ਕਾਰਟੂਨਿਸਟ ਬਹਾਦਰ ਬਾਰੂਟਰ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।