ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਨੇਹਾ): ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਬਿਜਲੀ ਚਮਕੀ। ਬਿਜਲੀ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ ਸੀ ਕਿ ਟੈਕਸਾਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੈਨਸਸ ਤੱਕ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਸੀ। ਹੁਣ, 8 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਹਿਸਾਬ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬਿਜਲੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਬਿਜਲੀ ਸੀ। ਇਹ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ 829 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ 29 ਅਪ੍ਰੈਲ 2020 ਨੂੰ ਟੈਕਸਾਸ, ਲੁਈਸਿਆਨਾ ਅਤੇ ਮਿਸੀਸਿਪੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀ 768 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਮੈਗਾਫਲੈਸ਼ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਵੀ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਬਿਜਲੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ 2017 ਦੀ ਬਿਜਲੀ ਨੇ ਇਹ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਮੌਸਮ ਵਿਗਿਆਨ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।
ਸਾਇੰਸ ਅਲਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, GOES ਈਸਟ ਮੌਸਮ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ 22,236 ਮੀਲ ਉੱਪਰ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਦੇ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਜ਼ਮੀਨ-ਅਧਾਰਤ ਬਿਜਲੀ ਖੋਜ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
100 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੈਲਾਅ ਵਾਲੀ ਬਿਜਲੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਘਟਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਮੈਗਾਫਲੈਸ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਗਾਫਲੈਸ਼ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨੀ ਡੇਟਾ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 3D ਮੈਪਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਗਣਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਸਹੀ ਗਣਨਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਜਦੋਂ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਬੱਦਲਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬਿਜਲੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੁਦਰਤੀ ਵਰਤਾਰਾ ਹੈ ਜੋ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੇ ਗੜਬੜ ਕਾਰਨ ਕਣ ਟਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਚਾਰਜ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਚਾਰਜ ਵਧਦਾ ਹੈ, ਬਿਜਲੀ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛੱਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਲਿਸ਼ਕਦੀ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।



